▶◀ کاربرد لیزر برای از بین بردن و محو تاتو و پیگمانته ▶◀
پوست طبیعی و غیر برنزه بیمار مهمترین عامل در انتخاب مناسب لیزر در درمان ضایعات پیگمانته و تاتو است.
مروری بر استراتژی درمان
عوامل اصلی :
در tattoo removal، سایز، سن، محل آناتومیک و رنگ تاتو، عوامل اصلی هستند. بیماران با تیپ پوستی روشن تر، ریسک کمتری از تغییر رنگ به دنبال لیزرتراپی در مقایسه با بیماران با پوست تیره تر دارند. تیپ پوستی فیتزپاتریک کمک کننده است ولی فقط حدود ریسک بیمار برای اختلالات رنگی پایدار به دنبال لیزرتراپی را مشخص می کند. بنابراین انجام یک منطقه تست قبل از شروع کمک کننده است.
این نکته برای تمام پزشکان تازه کار جهت انجام تست پوستی در تمام بیماران قبل از شروع درمان کل ضایعه، قابل توصیه است. بسیاری متخصصین انجام تست پوستی را ادامه می دهند چرا که تیپ پوستی و رنگ بخوبی پاسخ به درمان را نشان نمی دهد. این خیلی مهم است که مطمئن شوید بیمار برنز نشده است، چرا که ملانین اپیدرم تولید شده در اثر معرض قرار گیری UVL ممکن است با درمان لیزر تداخل کند و ریسک اسکار، هیپوپیگمانتاسیون یا هیپرپیگمانتاسیون را افزایش دهد.
برای اطمینان از اینکه برنزه شدن در کار نیست، توصیه می شود که رنگ محل در معرض قرار گرفته پوست را با مکان درمان در یک محل در معرض قرار نگرفته مثل باسن یا اگزیلا مقایسه کنیم.
اگر فرد برنزه بود (ناشی از نور آفتاب، تختهای برنزه کننده یا حتی مصرف برنزه کننده های طبیعی موضعی)، درمان باید تا زمانیکه محل درمان بی رنگ شود، به تأخیر افتد.استفاده از ضد آفتاب، حفاظت با لباس یا کرمهای بی رنگ کننده در بی رنگ شدن پوست مفید است.
بسیاری پزشکان بیمارانیکه رتینوئید خوراکی طی 12 ماه گذشته دریافت کرده اند را درمان نمی کنند که این به دلیل ریسک بالای ایجاد و ترمیم ضعیف است. پروفیلاکسی ضد ویروس خوراکی همیشه باید برای بیمارانیکه تاریخچه عفونت HSV در محل یا نزدیک محل درمان دارند، انجام شود. اگر عفونت فعال HSV در روز لیزرتراپی وجود داشت، درمان باید تا زمانیکه محل کاملاً بهبود نیافته به تأخیر نیفتد و بیمار می تواند روی درمان مناسب ضد ویروس قبل از شروع درمان قرار گیرد.
مصاحبه با بیمار:
سئوالاتی که از یک بیمار تاتویی و یک بیمار یا ضایعه پیگمانته باید پرسیده شود به ترتیب در جدول 1 ,2 آمده است.
جدول1
تاریخچه بیمار تاتویی Tatto Patients History
1- تاتویCosmetic, Professional, Amator یاMedical ؟
2- کجا واقع شده و چه مدت زمانیست که انجام شده؟
3- چه جوهر یا dye استفاده شده است؟
4- آیا جوهرها برای تهیه رنگ با یکدیگر مخلوط شده اند؟
5- آیا از جوهر سفید برای تاتو در بیمار مطلع استفاده شده؟
6- آیا بیمار برای از بین بردن یا تغییر تاتو نقاشی کرده است، اگر کرده چگونه؟
7- آیا بیمار در طی سال گذشته از رتینوئیدهای خوراکی استفاده کرده (این شانس اسکار را افزایش می دهد)؟
8- سابقه عفونت HS یا Cold sare؟
9- سابقه ایجاد Keloid یا اسکار سریع؟
10- مصرف اخیر Tanningbed, suntan یا Bronzer؟
11- تیپ پوستی Fitzpatrick؟
جدول 2
تاریخچه بیمار با ضایعه پیگمانته Pigmented lesion patients history
1- چه مدت زمان این ضایعه ظاهر شده است؟
2- آیا تاکنون از این ضایعه بیوپسی گرفته شده است؟
3- آیا تغییر رنگ، رشد و یا هر تغییر دیگری داشته است؟
4- آیا بیمار یا اقوام خونی او سابقه ملانون داشته اند؟
5- آیا بیمار در گذشته تلاشی برای از بین بردن ضایعه داشته است؟ اگر داشته چگونه؟
6- آیا بیمار طی سال گذشته رتینوئید خوراکی مصرف کرده؟ (این شانس اسکار را افزایش می دهد).
7- سابقه عفونت Herpes یا Cold sores؟
8- سابقه تشکیل Keluoid یا easy scaning؟
9- مصرف اخیر Tannigbed, Suntan یا bronzer؟
10- تیپ پوستی Fitzpatrick؟
تکنیک درمان:
بیماران و ابزار درمانی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست روشن
در بیماران با پوست روشن (در عدم حضور tan با برنز کننده)، لیزر Qs-Alexandrite با طول موج 755nm، لیزر Q-Switched با طول موج 694nm و لیزر Qs-Nd:YAG با طول موج 1064nm ابزار ترجیحی برای درمان تاتوهای سیاه یا آبی تیره هستند.
بیماران و ابزار درمانی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست تیره تر
در بیماران با پوست تیره تر، لیزرهای با طول موج بلندتر غالباً Safe تر هستند، چرا که آنها آسیب به اپیدرم را با درجه بیشتری نسبت به لیزرهای با طول موج کوتاه، تقسیم می کنند. بنابراین، لیزرهای Qs Nd:YAG با طول موج 1064nm درمان انتخابی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست تیره هستند.
بیماران و ابزار درمانی برای از بین بردن تاتو قرمز
طول موج لیزر مناسب برای برطرف کردن جوهر قرمز تاتو 532nm است. بنابراین لیزر Qswitched یا Frequency doubled Nd:YAG با طول موج 532nm، بهترین لیزر برای برطرف کردن تاتو قرمز است.
این طول موج می تواند هم باعث هیپرپیگمانتاسیون و هم هیپوپیگمانتاسیون در پوستهای تیره تر شود. بنابراین این درمان باید محدود به پوستهای روشن (type I-III) شود.
بیماران و ابزار درمانی برای درمان تاتو سبزرنگ
طول موج مناسب لیزر برای برطرف کردن جوهر سبز تاتو 694nm است. بنابراین لیزر Qs-ruby با طول موج 694nm، بهترین لیزر برای برطرف کردن جوهر سبز تاتو است. شبیه آن Nd:YAG 532nm است، که این طول موج می تواند باعث تغییر رنگ در بیماران با پوست تیره تر شود که می تواند درمان تاتو سبز را در بیماران با پوست تیره با مشکل مواجه کند.
بیماران و ابزار درمانی Lentigo
برای پوستهای روشن، لیزر Frequency-doubled, Q-switched با طول موج 532nm، safe ترین و موثرترین انتخاب در دسترس است. اگرچه لیزر ruby با طول موج 694nm می تواند برای درمان lentigo موثر باشد.
سیستم IPL می تواند موثر باشد ولی بعضی آن را کمتر از لیزر Q-switched تجویز می کنند که به دلیل range وسیع تر طول موج مورد استفاده است.
بیشتر اوقات از بین بردن لنتیگوها بوسیله IPL یک مورد اضافی است که در طی درمان کل صورت جهت Photo rejuvenation برای اصلاح چروکها و تورگور پوستی ضعیف به دلیل در معرص قرار گیری مزمن به اشعه آفتاب استفاده می شود. به دلیل اینکه نور از IPL باید از اپیدرم عبور کند، تا فیبروبلاست درمی را تحریک کرده و اثرات Photo rejuvenation را ایجاد کند. همزمان ذرات ملانین هم تحت تأثیر قرار می گیرد که این باعث بهبود کلینیکی ناخودآگاه لنتیگو می شود.
این ضایعات غالباً به صورت فوری به رنگ قهوه ای شکلاتی تیره تر تبدیل می شود و سپس طی 10-7 روز می ریزد. به دلیل اینکه اثرات Photo rejuvenation درمان IPL غالباً طی 8-6 هفته دیده می شود. بسیاری بیماران از برطرف شدن لنتیگوهت و نه کم شدن چروکها احساس رضایت می کنند.
در بیماران با پوست تیره تر لیزر Q-switched Nd:YAG با طول موج 1064nm غالباً مطمئن ترین انتخاب بوده دخیل موثر است.
بیماران و ابزار درمانی برای درمان خال Ito, Ota
در بیماران با پوست تیره تر (type IV- VI) لیزر Q-switched Nd:YAG با طول موج 1064nm غالباً مطمئن ترین لیزر برای بی رنگ شدن خال Ito,Ota هستند. در بیماران با پوست روشن تر، لیزر Q-switched Ruby در طول موج 694nm، لیزر Qs-Alexandrite با طول موج 755nm می تواند استفاده شود.
این نکته مهم است که برای بیمار توضیح داده شود که هنوز درمان موثری برای پیگمانتاسیون اسکرال خال Ota وجود ندارد و محافظ قرنیه روی Shield چشمی در سطح قرنیه باید قرار گیرد و این بی حسی موضعی برای محافظت globe استفاده شود در صورتیکه ناحیه تحت درمان ناحیه Preoibital یا پلکی باشد.
بیماران و ابزار درمانی ماکول CALMS) - Café an lait)
نور سبز از لیزر Qs Nd:YAG با طول موج 532nm غالباً بهترین انتخاب درمان CALMS است. بیماران با پوست تیره تر در ریسک عوارض هیپرپیگمانتاسیون و هیپوپیگمانتاسیون هستند.
بیماران با پوست روشن بهترین کاندید برای از بین بردن CALMS هستند اما این باید به خاطر سپرده شود که عود، هیپرپیگمانتاسیون باقیمانده و از بین رفتن ناکامل رنگدانه معمول است.
دکتر محمد علی نیلفروش زاده
مروری بر استراتژی درمان
عوامل اصلی :
در tattoo removal، سایز، سن، محل آناتومیک و رنگ تاتو، عوامل اصلی هستند. بیماران با تیپ پوستی روشن تر، ریسک کمتری از تغییر رنگ به دنبال لیزرتراپی در مقایسه با بیماران با پوست تیره تر دارند. تیپ پوستی فیتزپاتریک کمک کننده است ولی فقط حدود ریسک بیمار برای اختلالات رنگی پایدار به دنبال لیزرتراپی را مشخص می کند. بنابراین انجام یک منطقه تست قبل از شروع کمک کننده است.
این نکته برای تمام پزشکان تازه کار جهت انجام تست پوستی در تمام بیماران قبل از شروع درمان کل ضایعه، قابل توصیه است. بسیاری متخصصین انجام تست پوستی را ادامه می دهند چرا که تیپ پوستی و رنگ بخوبی پاسخ به درمان را نشان نمی دهد. این خیلی مهم است که مطمئن شوید بیمار برنز نشده است، چرا که ملانین اپیدرم تولید شده در اثر معرض قرار گیری UVL ممکن است با درمان لیزر تداخل کند و ریسک اسکار، هیپوپیگمانتاسیون یا هیپرپیگمانتاسیون را افزایش دهد.
برای اطمینان از اینکه برنزه شدن در کار نیست، توصیه می شود که رنگ محل در معرض قرار گرفته پوست را با مکان درمان در یک محل در معرض قرار نگرفته مثل باسن یا اگزیلا مقایسه کنیم.
اگر فرد برنزه بود (ناشی از نور آفتاب، تختهای برنزه کننده یا حتی مصرف برنزه کننده های طبیعی موضعی)، درمان باید تا زمانیکه محل درمان بی رنگ شود، به تأخیر افتد.استفاده از ضد آفتاب، حفاظت با لباس یا کرمهای بی رنگ کننده در بی رنگ شدن پوست مفید است.
بسیاری پزشکان بیمارانیکه رتینوئید خوراکی طی 12 ماه گذشته دریافت کرده اند را درمان نمی کنند که این به دلیل ریسک بالای ایجاد و ترمیم ضعیف است. پروفیلاکسی ضد ویروس خوراکی همیشه باید برای بیمارانیکه تاریخچه عفونت HSV در محل یا نزدیک محل درمان دارند، انجام شود. اگر عفونت فعال HSV در روز لیزرتراپی وجود داشت، درمان باید تا زمانیکه محل کاملاً بهبود نیافته به تأخیر نیفتد و بیمار می تواند روی درمان مناسب ضد ویروس قبل از شروع درمان قرار گیرد.
مصاحبه با بیمار:
سئوالاتی که از یک بیمار تاتویی و یک بیمار یا ضایعه پیگمانته باید پرسیده شود به ترتیب در جدول 1 ,2 آمده است.
جدول1
تاریخچه بیمار تاتویی Tatto Patients History
1- تاتویCosmetic, Professional, Amator یاMedical ؟
2- کجا واقع شده و چه مدت زمانیست که انجام شده؟
3- چه جوهر یا dye استفاده شده است؟
4- آیا جوهرها برای تهیه رنگ با یکدیگر مخلوط شده اند؟
5- آیا از جوهر سفید برای تاتو در بیمار مطلع استفاده شده؟
6- آیا بیمار برای از بین بردن یا تغییر تاتو نقاشی کرده است، اگر کرده چگونه؟
7- آیا بیمار در طی سال گذشته از رتینوئیدهای خوراکی استفاده کرده (این شانس اسکار را افزایش می دهد)؟
8- سابقه عفونت HS یا Cold sare؟
9- سابقه ایجاد Keloid یا اسکار سریع؟
10- مصرف اخیر Tanningbed, suntan یا Bronzer؟
11- تیپ پوستی Fitzpatrick؟
جدول 2
تاریخچه بیمار با ضایعه پیگمانته Pigmented lesion patients history
1- چه مدت زمان این ضایعه ظاهر شده است؟
2- آیا تاکنون از این ضایعه بیوپسی گرفته شده است؟
3- آیا تغییر رنگ، رشد و یا هر تغییر دیگری داشته است؟
4- آیا بیمار یا اقوام خونی او سابقه ملانون داشته اند؟
5- آیا بیمار در گذشته تلاشی برای از بین بردن ضایعه داشته است؟ اگر داشته چگونه؟
6- آیا بیمار طی سال گذشته رتینوئید خوراکی مصرف کرده؟ (این شانس اسکار را افزایش می دهد).
7- سابقه عفونت Herpes یا Cold sores؟
8- سابقه تشکیل Keluoid یا easy scaning؟
9- مصرف اخیر Tannigbed, Suntan یا bronzer؟
10- تیپ پوستی Fitzpatrick؟
تکنیک درمان:
بیماران و ابزار درمانی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست روشن
در بیماران با پوست روشن (در عدم حضور tan با برنز کننده)، لیزر Qs-Alexandrite با طول موج 755nm، لیزر Q-Switched با طول موج 694nm و لیزر Qs-Nd:YAG با طول موج 1064nm ابزار ترجیحی برای درمان تاتوهای سیاه یا آبی تیره هستند.
بیماران و ابزار درمانی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست تیره تر
در بیماران با پوست تیره تر، لیزرهای با طول موج بلندتر غالباً Safe تر هستند، چرا که آنها آسیب به اپیدرم را با درجه بیشتری نسبت به لیزرهای با طول موج کوتاه، تقسیم می کنند. بنابراین، لیزرهای Qs Nd:YAG با طول موج 1064nm درمان انتخابی تاتو آبی تیره و یا سیاه در بیماران با پوست تیره هستند.
بیماران و ابزار درمانی برای از بین بردن تاتو قرمز
طول موج لیزر مناسب برای برطرف کردن جوهر قرمز تاتو 532nm است. بنابراین لیزر Qswitched یا Frequency doubled Nd:YAG با طول موج 532nm، بهترین لیزر برای برطرف کردن تاتو قرمز است.
این طول موج می تواند هم باعث هیپرپیگمانتاسیون و هم هیپوپیگمانتاسیون در پوستهای تیره تر شود. بنابراین این درمان باید محدود به پوستهای روشن (type I-III) شود.
بیماران و ابزار درمانی برای درمان تاتو سبزرنگ
طول موج مناسب لیزر برای برطرف کردن جوهر سبز تاتو 694nm است. بنابراین لیزر Qs-ruby با طول موج 694nm، بهترین لیزر برای برطرف کردن جوهر سبز تاتو است. شبیه آن Nd:YAG 532nm است، که این طول موج می تواند باعث تغییر رنگ در بیماران با پوست تیره تر شود که می تواند درمان تاتو سبز را در بیماران با پوست تیره با مشکل مواجه کند.
بیماران و ابزار درمانی Lentigo
برای پوستهای روشن، لیزر Frequency-doubled, Q-switched با طول موج 532nm، safe ترین و موثرترین انتخاب در دسترس است. اگرچه لیزر ruby با طول موج 694nm می تواند برای درمان lentigo موثر باشد.
سیستم IPL می تواند موثر باشد ولی بعضی آن را کمتر از لیزر Q-switched تجویز می کنند که به دلیل range وسیع تر طول موج مورد استفاده است.
بیشتر اوقات از بین بردن لنتیگوها بوسیله IPL یک مورد اضافی است که در طی درمان کل صورت جهت Photo rejuvenation برای اصلاح چروکها و تورگور پوستی ضعیف به دلیل در معرص قرار گیری مزمن به اشعه آفتاب استفاده می شود. به دلیل اینکه نور از IPL باید از اپیدرم عبور کند، تا فیبروبلاست درمی را تحریک کرده و اثرات Photo rejuvenation را ایجاد کند. همزمان ذرات ملانین هم تحت تأثیر قرار می گیرد که این باعث بهبود کلینیکی ناخودآگاه لنتیگو می شود.
این ضایعات غالباً به صورت فوری به رنگ قهوه ای شکلاتی تیره تر تبدیل می شود و سپس طی 10-7 روز می ریزد. به دلیل اینکه اثرات Photo rejuvenation درمان IPL غالباً طی 8-6 هفته دیده می شود. بسیاری بیماران از برطرف شدن لنتیگوهت و نه کم شدن چروکها احساس رضایت می کنند.
در بیماران با پوست تیره تر لیزر Q-switched Nd:YAG با طول موج 1064nm غالباً مطمئن ترین انتخاب بوده دخیل موثر است.
بیماران و ابزار درمانی برای درمان خال Ito, Ota
در بیماران با پوست تیره تر (type IV- VI) لیزر Q-switched Nd:YAG با طول موج 1064nm غالباً مطمئن ترین لیزر برای بی رنگ شدن خال Ito,Ota هستند. در بیماران با پوست روشن تر، لیزر Q-switched Ruby در طول موج 694nm، لیزر Qs-Alexandrite با طول موج 755nm می تواند استفاده شود.
این نکته مهم است که برای بیمار توضیح داده شود که هنوز درمان موثری برای پیگمانتاسیون اسکرال خال Ota وجود ندارد و محافظ قرنیه روی Shield چشمی در سطح قرنیه باید قرار گیرد و این بی حسی موضعی برای محافظت globe استفاده شود در صورتیکه ناحیه تحت درمان ناحیه Preoibital یا پلکی باشد.
بیماران و ابزار درمانی ماکول CALMS) - Café an lait)
نور سبز از لیزر Qs Nd:YAG با طول موج 532nm غالباً بهترین انتخاب درمان CALMS است. بیماران با پوست تیره تر در ریسک عوارض هیپرپیگمانتاسیون و هیپوپیگمانتاسیون هستند.
بیماران با پوست روشن بهترین کاندید برای از بین بردن CALMS هستند اما این باید به خاطر سپرده شود که عود، هیپرپیگمانتاسیون باقیمانده و از بین رفتن ناکامل رنگدانه معمول است.
دکتر محمد علی نیلفروش زاده
نظرات شما عزیزان:
????????: از بین بردن و محو تاتو و پیگمانته, کاربرد لیزر, لیزر در درمان بیماری, ,